AKSARA JAWA

B.   SANDHANGAN AKSARA JAWA
1.    Sandhangan Swara
Sandhang Swara cacahe ana 5, yaiku wulu, suku, pepet, taling, lan taling tarong kaya kang kaandharake ing ngisor iki.
a.    Wulu ( ...i.)
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan wulu, swara a owah dadi swara i.
Tuladha:
1)    kali               kli
2)    wiji                wiji
b.    Suku (..u..)
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan suku, swara a owah dadi swara u.
Tuladha
1)    buku                         buku
2)    tuku                          tuku
c.    Pepet (....e.)
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan pepet, swara a owah dadi swara e’, kajaba aksara la (l ) lan ra (r ). Ing panulisan aksara Jawa la pepet (le ) diganti nga lelet (X ) lan ra pepet (re ) diganti pa keret (x ).
Tuladha:
1)    teka                          tek
2)    sega                         seg
3)    lenga                        Xz
4)    rega                          xg
d.    Taling ([ ....)
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan taling, swara a owah dadi swara e.
Tuladha:
1)    lele                           [l[l
2)    seje                          [s[j
e.    Taling Tarong ([.....o)
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan taling tarong, swara a owah dadi swara o.
1)    kebo                         ke[bo
2)    bodho                       [bo[do
2.    Sandhangan Panyigeg Wanda
Sandhangan panyigeg wanda sejatine cacahe ana 3 yaiku wignyan, layar, lan cecek. Ananging kadhang kala pangkon kalebokna ana ing sandhangan panyigeg wanda, kaya kang kaandharake ing ngisor iki.
a.    Wignyan ( ....h )
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan wignyan, aksarane dadi ketambahan konsonan h ing mburine.
Tuladha:
1)    gajah                        gjh
2)    sawah                      swh
b.    Cecek (...=..)
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan cecek, aksarane dadi ketambahan konsonan ng ing mburine.
Tuladha:
1)    kacang                     kc=
2)    padhang                   pd=
c.    Layar (.../..)
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan layar, aksarane dadi ketambahan konsonan r ing mburine.
Tuladha:
1)    sabar                        sb/
2)    dhahar                      da/
d.    Pangkon (.....\)
Pangkon gunane kanggo mateni aksara Jawa, kajaba aksara ha, ra, lan nga. Pangkon mung bisa digunakake ing mburi tembung utawa ukara. Pangkon menawa ing tengah ukara diwaca koma.
1)    jaran                         jrn\
2)    bapak                       bpk\
3.    Sandhangan Wyanjana
a.    Cakra (.....])
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan cakra, aksarane dadi ketambahan konsonan r ing tengahe.
Tuladha:
1)    krasa                        k]s
2)    braja                         b]j
b.    Keret (.....})
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan keret, aksarane dadi ketambahan konsonan r ing tengahe lan swarane owah dadi e’.
Tuladha:
1)    kreteg                       k}teg\
2)    sregep                      s}gep\
c.    Pengkal (.....-)
Aksara Jawa menawa diwenehi sandhangan pengkal, aksarane dadi ketambahan konsonan y ing tengahe.
Tuladha:
1)    kyai                          k-ai
2)    madya                      mf-
Previous
Next Post »
Thanks for your comment